"ਨਕਲੀ ਸੂਰਜ'' ਨਾਲ ਰੌਸ਼ਨ ਹੋਵੇਗਾ ਸੰਸਾਰ, ਮਿਲੇਗਾ ਊਰਜਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾਲ ਭੰਡਾਰ     

ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਟਾਈਮਜ਼

 ਲੰਡਨ :ਕੁਝ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਆਸਮਾਨ 'ਤੇ ਦੋ ਸੂਰਜ ਚਮਕਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦਾ ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਸਿਰਫ ਉਸ ਦੀ ਕਲਪਨਾ ਕਿਹਾ ਜਾਣਾ ਸੀ। ਹੁਣ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਸਮੇਤ 35 ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀ ਨਕਲੀ ਸੂਰਜ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਖੋਜ ਲਈ ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਸੇਂਟ ਪਾਲ ਲੇਜ਼ ਡਿਊਰੈਂਸ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਪ੍ਰਯੋਗ ਸਫਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਊਰਜਾ ਦਾ ਇੱਕ ਨਵਿਆਉਣਯੋਗ ਸਰੋਤ ਮਿਲੇਗਾ, ਜਿਸ ਦੇ ਖ਼ਤਮ ਹੋਣ ਦਾ ਕੋਈ ਡਰ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਹ ਸੂਰਜ ਆਸਮਾਨ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਚਮਕੇਗਾ ਪਰ ਇਸ ਦੀ ਊਰਜਾ ਨਾਲ ਪੂਰਾ ਸੰਸਾਰ ਜ਼ਰੂਰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਮਾਨ ਹੋਵੇਗਾ।ਸੂਰਜ ਆਪਣੀ ਤਾਕਤ ਨਿਊਕਲਰ ਫਿਊਜ਼ਨ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ

ਸੂਰਜ ਦੀ ਊਰਜਾ ਦਾ ਸਰੋਤ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਫਿਊਜ਼ਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ। ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਫਿਊਜ਼ਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ, ਦੋ ਛੋਟੇ ਅਣੂ ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਕੇ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਅਣੂ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ ਦੇ ਦੋ ਅਣੂਆਂ ਦੇ ਮਿਲਾਪ ਦੁਆਰਾ ਹੀ ਹੀਲੀਅਮ ਬਣਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿਚ ਮੁਕਤ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਅਥਾਹ ਊਰਜਾ ਹੀ ਸੂਰਜ ਅਤੇ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਵਿਚ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਤਾਰਿਆਂ ਦੀ ਨਿਰੰਤਰ ਊਰਜਾ ਦਾ ਸਰੋਤ ਹੈ।ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਧਰਤੀ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਇੱਕ ਅਰਬ ਸੀ, ਉਦੋਂ ਇੱਥੇ ਨਵਿਆਉਣਯੋਗ ਊਰਜਾ ਦੇ ਕਾਫ਼ੀ ਸਰੋਤ ਸਨ ਪਰ ਅੱਜ ਦੀ ਅੱਠ ਅਰਬ ਆਬਾਦੀ ਦੀਆਂ ਊਰਜਾ ਲੋੜਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਅਜਿਹੇ ਸਰੋਤ ਵੱਲ ਜਾਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਜੋ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਨਵਿਆਉਣਯੋਗ ਹੈ। ਉਹ ਸਰੋਤ ਜਿਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੁਦਰਤ ਆਦਿ ਕਾਲ ਤੋਂ ਕਰਦੀ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਊਰਜਾ ਦਾ ਉਹ ਸਰੋਤ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਫਿਊਜ਼ਨ ਹੈ।

ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਵੀ ਕੋਈ ਪੁੱਛਦਾ ਸੀ ਕਿ ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਫਿਊਜ਼ਨ ਕਦੋਂ ਸਫਲ ਹੋਵੇਗਾ ਤਾਂ ਜਵਾਬ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇਹੀ ਹੁੰਦਾ ਸੀ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 30 ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਹੋਵੇਗਾ। ਯਾਨੀ ਇਸ ਨੂੰ ਲਗਭਗ ਅਸੰਭਵ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਪੰਜ ਸਕਿੰਟਾਂ ਲਈ ਲਗਾਤਾਰ ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਫਿਊਜ਼ਨ ਊਰਜਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਫਲਤਾ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਇਸ ਨੇ 59 ਮੈਗਾਜੁਲ ਊਰਜਾ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ। ਪੰਜ ਸਕਿੰਟ ਭਾਵੇਂ ਘੱਟ ਹਨ ਪਰ ਅਥਾਹ ਊਰਜਾ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ, ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਸੰਭਾਲਣਾ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸਾਬਤ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਫਿਊਜ਼ਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਦੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸੰਭਵ ਹੈ।ਇੰਝ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਪ੍ਰਯੋਗ

-ਟੋਕਾਮੈਕ ਨਾਮਕ ਮਸ਼ੀਨ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ (ਡਿਊਟੇਰੀਅਮ ਅਤੇ ਟ੍ਰਿਟੀਅਮ) ਦੇ ਅਣੂ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਮਸ਼ੀਨ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਸੁਪਰ ਮੈਗਨੇਟ ਸਰਗਰਮ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਅੰਦਰ ਪਲਾਜ਼ਮਾ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

-ਪਲਾਜ਼ਮਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਚੁੰਬਕੀ ਖੇਤਰ ਦੁਆਰਾ ਇਕੱਠਾ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਊਰਜਾ ਬਾਹਰ ਨਾ ਆਵੇ ਅਤੇ ਮਸ਼ੀਨ ਦੀਆਂ ਕੰਧਾਂ ਨੂੰ ਗਰਮ ਨਾ ਕਰੇ।

-ਪਲਾਜ਼ਮਾ ਨੂੰ 150 ਮਿਲੀਅਨ ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਤੱਕ ਗਰਮ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਡਿਊਟੇਰੀਅਮ ਅਤੇ ਟ੍ਰਾਈਟੀਅਮ ਦਾ ਸੰਯੋਜਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

-ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਹੀਲੀਅਮ ਅਤੇ ਨਿਊਟ੍ਰੋਨ ਬਣਦੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪੁੰਜ ਡਿਊਟੇਰੀਅਮ ਅਤੇ ਟ੍ਰਿਟੀਅਮ ਦੇ ਸੰਯੁਕਤ ਪੁੰਜ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

-ਫਿਊਜ਼ਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਵਾਧੂ ਪੁੰਜ ਊਰਜਾ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਯੋਗ ਦੌਰਾਨ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਊਰਜਾ ਹੁਣ ਕੁਝ ਧਾਤਾਂ ਰਾਹੀਂ ਸੋਖ ਲਈ  ਗਈ ਹੈ। ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ, ਇਸ ਊਰਜਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਭਾਫ਼ ਬਣਾਉਣ, ਟਰਬਾਈਨਾਂ ਚਲਾਉਣ ਅਤੇ ਬਿਜਲੀ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।