ਵੰਨ ਨੇਸ਼ਨ,ਵੰਨ ਇਲੈਕਸ਼ਨ ਤੇ ਜਾਤੀਵਾਦ ਦਾ ਮੁਦਾ ਭਾਜਪਾ ਉਪਰ ਪਵੇਗਾ ਭਾਰੂ

ਅਗਲੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਵੇਗਾ ਸੱਭਿਆਚਾਰਾਂ ਦਾ ਟਕਰਾਅ!

ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਅਜਿਹਾ ਘੱਟ ਹੀ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਸੱਭਿਆਚਾਰਾਂ ਦਾ ਸਵਾਲ ਸਿਆਸਤ ਅਤੇ ਚੋਣਾਂ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਬਣ ਗਿਆ ਹੋਵੇ। ਇਹ ਸ਼ਾਇਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਹੈ ਕਿ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਟਕਰਾਅ ਦੇ ਸਵਾਲ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਬਹੁਤ ਸੰਭਵ ਹੈ ਕਿ ਅਗਲੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਮੁੱਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖਤਾ ਨਾਲ ਉਠਾਏ ਜਾਣਗੇ। 2024 ਦੀਆਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿਆਸੀ ਮੁੱਦਿਆਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸੱਭਿਆਚਾਰ, ਭਾਸ਼ਾ, ਪਰੰਪਰਾ ਅਤੇ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਮੁੱਦੇ ਵੀ ਵੱਡੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਣਗੇ।

ਇਹ ਮੁੱਦੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਸਤ੍ਹਾ ਤੋਂ ਪਰੇ ਸਮਾਜ ਵਿਚ ਮੌਜੂਦ ਸਨ ਅਤੇ ਉਲਝਦੇ ਰਹੇ ਸਨ, ਪਰ ਕੁਝ ਤਾਜ਼ਾ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਤ੍ਹਾ ਤੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਵਿਚ ਲੈ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਪਹਿਲੀ ਘਟਨਾ ਹੈ ਵਿਰੋਧੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦਾ ਗਠਜੋੜ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ‘ਇੰਡੀਆ’ ਦਾ ਨਾਂ ਦੇਣਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੰਡੀਆ ਬਨਾਮ ਭਾਰਤ ਦੀ ਬਹਿਸ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ, ਜੋ ਜੀ-20 ਸੰਮੇਲਨ ਵਿਚ ਹਰ ਪਾਸੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿਤੀ। ਜਿਸ ਦਿਨ ਤੋਂ ਇਹ ਵਿਵਾਦ ਪਬਲਿਕ ਸਪੇਸ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚਿਆ ਹੈ, ਉਸ ਦਿਨ ਤੋਂ ਵਟਸਐਪ ਪੋਸਟਾਂ ਸ਼ੇਅਰ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਜਦੋਂ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਨਾਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਤੇ ਹਿੰਦੀ ਵਿਚ ਵੱਖਰਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਦਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਇਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਹੀ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਤੇ ਹਿੰਦੀ 'ਤੇ ਬਹਿਸ ਛੇੜ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਜ ਸੁਭਾਵਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਗੇ। ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜੀ-20 ਸੰਮੇਲਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਕੁਰਸੀ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਭਾਰਤ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਜਾਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਹਰ ਵਾਰ ਆਪਣੇ ਸੰਬੋਧਨ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਭਾਰਤ ਦਾ ਹੀ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਸੀ । ਇਹ ਬਹਿਸ ਹੁਣ ਹੋਰ ਅੱਗੇ ਵਧੇਗੀ। ਅਗਲੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਤੱਕ ਇਹ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਵੱਡਾ ਸਵਾਲ ਬਣ ਕੇ ਉਭਰੇਗਾ ।

ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਹ ਇਕ ਮੁੱਦਾ ਦੋ ਮੁੱਦੇ ਬਣ ਗਏ। ਪਹਿਲਾ ਮੁੱਦਾ ਇੰਡੀਆ ਬਨਾਮ ਭਾਰਤ ਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਹੈ। ਇੰਡੀਆ ਬਨਾਮ ਭਾਰਤ ਦੀ ਬਹਿਸ ਦੌਰਾਨ ਭਾਜਪਾ ਵਲੋਂ ਝੂਠੇ ਤੱਥਾਂ ਅਤੇ ਦਲੀਲਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਇਹ ਸਾਬਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇੰਡੀਆ ਦਾ ਨਾਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਜਾਂ ਯੂਰਪੀਅਨਾਂ ਨੇ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਇਹ ਗੁਲਾਮੀ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਭਾਰਤ ਇਕ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਨਾਂ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਧਾਰਮਿਕ ਵਿਸ਼ਵਾਸਾਂ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਜੜ੍ਹਾਂ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਨਾਮ ਸਦੀਆਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਵਿਵਾਦ ਇਸ ਤੱਥ ਬਾਰੇ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਸਨਾਤਨ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ ਅਤੇ ਇੰਡੀਆ ਸਨਾਤਨ ਦਾ ਵਿਪਰੀਤ ਜਾਂ ਉਲਟ ਹੈ।

ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਬੀਤੇ ਦਿਨੀਂ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਦੇ ਖੇਡ ਮੰਤਰੀ ਉਧਯਨਿਧੀ ਸਟਾਲਿਨ ਨੇ ਸਨਾਤਨ ਧਰਮ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਤਿੱਖਾ ਬਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।ਡੀ ਐੱਮ ਕੇ ਆਗੂ ਤੇ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਦੇ ਯੁਵਾ ਕਲਿਆਣ ਮੰਤਰੀ ਉਦੈਨਿਧੀ ਸਟਾਲਿਨ ਨੇ ਪ੍ਰੋਗਰੈਸਿਵ ਰਾਈਟਰਜ਼ ਐਂਡ ਆਰਟਿਸਟ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੀ 2 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਹੋਈ ਇੱਕ ਬੈਠਕ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਸਨਾਤਨ ਧਰਮ ਸਮਾਜਕ ਨਿਆਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ‘ਸਨਾਤਨ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਸ਼ਾਸ਼ਵਤ, ਅਰਥਾਤ ਜਿਸ ਨੂੰ ਬਦਲਿਆ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਜਿਵੇਂ ਮੱਛਰ, ਡੇਂਗੂ, ਮਲੇਰੀਆ ਤੇ ਕੋਰੋਨਾ ਅਜਿਹੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਨਹੀਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸਨਾਤਨ ਧਰਮ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।’ ਉਧਯਨਿਧੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਏ ਰਾਜਾ ਨੇ ਵੀ ਸਨਾਤਨ 'ਤੇ ਕਾਫੀ ਤਿਖਾ ਬਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਪਰ ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਭਾਜਪਾ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹਿੰਦੂ ਸੰਗਠਨਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਕਿਸੇ ਨੇ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਿਆਨਾਂ ਦੀ ਤਿੱਖੀ ਆਲੋਚਨਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ, ਉਧਿਆਨਿਧੀ ਦੇ ਬਿਆਨ ਨੂੰ ਇਸ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਜਾਇਜ਼ ਠਹਿਰਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਨਾਤਨ ਦਾ ਇਹ ਕਹਿ ਕੇ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਕਿ ਇਹ ਦਲਿਤਾਂ, ਪੱਛੜੀਆਂ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ, ਪੱਛੜੇ ਵਰਗਾਂ, ਕਬਾਇਲੀਆਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਪੱਖਪਾਤੀ ਅਤੇ ਪੱਖਪਾਤੀ ਹੈ। ਸਟਾਲਨ ਨੇ ਜਾਤ-ਪਾਤ ਅਤੇ ਪਿੱਤਰ ਸੱਤਾਵਾਦੀ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਦੇ ਖਾਤਮੇ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਕਿ ਸਨਾਤਨ ਦੀ ਪਛਾਣ ਹੈ। ਸਨਾਤਨ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਅਤੇ ਹੋਰ ਉਚ ਜਾਤਾਂ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਇਸਦੇ ਉਲਟ ਪਛੜੇ ਲੋਕ, ਦਲਿਤ ਅਤੇ ਆਦਿਵਾਸੀ ਹਨ। ਸੋ, ਸੱਭਿਆਚਾਰਾਂ ਦੇ ਟਕਰਾਅ ਦਾ ਇਹ ਤੀਜਾ ਮੁੱਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਬਿਆਨ ‘ਤੇ ਵਿਵਾਦ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਉਪਰ ਯੂਪੀ ਵਿਚ ਕੇਸ ਦਰਜ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।

‘ਇੰਡੀਆ’ ਗੱਠਜੋੜ ਦੀਆਂ ਸਫ਼ਲ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਤੋਂ ਘਬਰਾਈ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਤਾਂ ਇਸ ਬਿਆਨ ਨਾਲ ਸਾਹ ਵਿੱਚ ਸਾਹ ਆ ਗਿਆ। ਭਾਜਪਾ ਆਗੂ ਤਾਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਅਜਿਹਾ ਮੁੱਦਾ ਲੱਭਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਹਵਾ ਦੇ ਕੇ ਹਿੰਦੂਆਂ ਨੂੰ ਗੋਲਬੰਦ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਉਦੈਨਿਧੀ ਦੇ ਇਸ ਬਿਆਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਰਮਹੰਸ ਅਚਾਰੀਆ ਨਾਂਅ ਦੇ ਸਾਧ ਨੇ ਇਹ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਜਿਹੜਾ ਵੀ ਸਨਾਤਨੀ ਉਦੈਨਿਧੀ ਦਾ ਸਿਰ ਕਲਮ ਕਰਕੇ ਲਿਆਵੇਗਾ, ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ 10 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇਣਗੇ।

ਇਹ ਉਹੀ ਪਰਮਹੰਸ ਅਚਾਰੀਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਹਿੰਦੂ ਰਾਸ਼ਟਰ ਬਣਾਏ ਜਾਣ ਦੀ ਮੰਗ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਆਤਮਦਾਹ ਕਰਨ ਲਈ ਆਪਣੀ ਤਪੱਸਵੀ ਛਾਉਣੀ ਵਿੱਚ ਚਿਤਾ ਜਲਾ ਲਈ ਸੀ, ਪਰ ਅੱਜ ਤੱਕ ਉਸ ਨੇ ਆਤਮਦਾਹ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਉਪਰੰਤ ਉਸ ਨੇ ਜਲ ਸਮਾਧੀ ਲੈਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਪਰ ਅੱਜ ਤੱਕ ਉਹ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਵੜਿਆ ਤੱਕ ਨਹੀਂ। ਉਸ ਨੇ ਫਿਲਮ ਐਕਟਰ ਸ਼ਾਹਰੁਖ ਖਾਨ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਦਾ ਸਾੜ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਵੀ ਇਨਾਮ ਦੇਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਪਰ ਉਸ ਦੇ ਕਹੇ ਕੋਈ ਸਨਾਤਨੀ ਨਿੱਤਰਿਆ ਹੀ ਨਹੀਂ।

ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਸਮਝ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਫਿਰਕਾਪ੍ਰਸਤੀ ਦੀ ਖੇਡ ਇੱਕ ਦਿਨ ਉਸ ਨੂੰ ਸਮਾਪਤ ਕਰ ਦੇਵੇਗੀ। ਸਨਾਤਨ ਧਰਮ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਮੁੱਠੀ-ਭਰ ਸਵਰਨ ਜਾਤੀਆਂ ਲਈ ਸੱਤਾ ਉੱਤੇ ਪਕੜ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਦਾ ਇੱਕ ਹਥਿਆਰ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਬਹੁ-ਗਿਣਤੀ ਦਲਿਤਾਂ, ਪਛੜਿਆਂ,ਆਦਿਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਇਹ ਗੱਲ ਸਮਝ ਪੈ ਜਾਵੇਗੀ ਤਾਂ ਅਜੋਕੀ ਹਾਕਮ ਜਮਾਤ ਦਾ ਇਹ ਆਖਰੀ ਦਿਨ ਹੋਵੇਗਾ।

ਉਦੈਨਿਧੀ ਨੇ ਕੋਈ ਵੱਖਰੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ, ਉਸ ਨੇ ਉਹੀ ਕਿਹਾ, ਜੋ ਪੇਰੀਅਰ, ਅੰਬੇਡਕਰ ਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਭਗਤੀ ਲਹਿਰ ਦੇ ਸੰਤ ਕਹਿੰਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੀ ਤਾਂ ਸਥਾਪਨਾ ਹੀ ਸਨਾਤਨ ਧਰਮ ਦੇ ਕਰਮਕਾਂਡ, ਜਾਤੀਵਾਦ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ। ਸਨਾਤਨ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਫੈਲੀ ਜਾਤਵਾਦੀ ਜ਼ਹਿਰ ਤੇ ਸਮਾਜਕ ਅਸਮਾਨਤਾ ਕਾਰਨ ਅੱਜ ਅਨੇਕਾਂ ਹਿੰਦੂ ਈਸਾਈ ਧਰਮ ਅਪਣਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।

ਸਨਾਤਨ ਧਰਮ ਦੇ ਅਲੰਬਰਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਚਾਹੀਦਾ ਤਾਂ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸਨਾਤਨ ਧਰਮ ਦੀਆਂ ਕੁਰੀਤੀਆਂ ਤੇ ਗੈਰ-ਮਨੁੱਖੀ ਪ੍ਰਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਤਿਲਾਂਜਲੀ ਦੇ ਦਿੰਦੇ, ਪਰ ਉਹ ਤਾਂ ਘੁਮੰਡ ਦੇ ਘੋੜੇ ਚੜ੍ਹੇ ਹੋਏ ਮਨੂੰ ਸਿਮਰਤੀ ਵਰਗੀ ਲਾਹਨਤੀ ਪੁਸਤਕ ਨੂੰ ਵੀ ਸਨਾਤਨ ਧਰਮ ਦਾ ਮਹਾਨ ਗਰੰਥ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ।ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਸਨਾਤਨਵਾਦ ,ਵੰਨ ਨੇਸ਼ਨ ਬਾਰੇ ਵਿਵਾਦ ਚਲ ਰਹੇ ਹਨ।

ਪਰ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਫਲਸਫਾ ,ਸਿਧਾਂਤ ਭਾਰਤ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਾਂਝੀਵਾਲਤਾ ਦੇ ਸੂਤਰ ਨਾਲ ਜੋੜਦਾ ਹੈ।ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਨਾ ਵੰਨ ਨੇਸ਼ਨ ਦਾ ਹਾਮੀ ਹੈ, ਨਾ ਨੇਸ਼ਨ ਸਟੇਟ ਦਾ ਤੇ ਨਾ ਸਨਾਤਨ ਵਾਦ ਦਾ।ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਹਲੇਮੀ ਰਾਜ ਤੇ ਬੇਗਮਪੁਰਾ ਸਮਾਜ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਉਭਾਰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਸਮੁਚੀ ਮਨੁਖਤਾ ਦਾ ਏਜੰਡਾ ਹੈ।

ਜਾਤ ਪਾਤ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦਾ ਥੰਮ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਬ੍ਰਾਹਮਣ, ਖਤਰੀ, ਸ਼ੂਦ ਅਤੇ ਵੈਸ਼ ਚਾਰ ਵਰਣਾਂ ਵਿਚ ਵੰਡਿਆ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਜਾਤਪਾਤ ਦੇ ਕੋਹੜ ਨੂੰ ਮੁੱਢ ਤੋਂ ਹੀ ਰਦ ਕਰਦਾ ਹੈ

ਜਾਤਿ ਕਾ ਗਰਬੁ ਨ ਕਰਿ ਮੂਰਖ ਗਵਾਰਾ ॥ ਇਸੁ ਗਰਬ ਤੇ ਚਲਹਿ ਬਹੁਤੁ ਵਿਕਾਰਾ॥

(ਭੈਰਉ ਮ: 3 ਪੰਨਾ 1127)

ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਅਗਲੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੱਭਿਆਚਾਰ, ਪਰੰਪਰਾ, ਭਾਸ਼ਾ ਆਦਿ ਦੇ ਸਵਾਲ ਉਠਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ਜਾਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਹੀ ਸਿਆਸੀ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਚਰਚਾ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਆ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਸ ਤੋਂ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਗਲੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੱਡੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਣਗੇ। ਰਾਜਨੀਤੀ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਮੁੱਦੇ ਆਪਣੀ ਥਾਂ 'ਤੇ ਹੋਣਗੇ, ਸਰਕਾਰ ਆਪਣੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਦਸੇਗੀ ਅਤੇ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਆਪਣੀਆਂ ਕਮੀਆਂ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦੇਵੇਗੀ। ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ, ਮਹਿੰਗਾਈ, ਗਰੀਬੀ, ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਆਦਿ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਵੀ ਲੱਗਣਗੇ। 'ਇਸ ਸਭ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਅਜਿਹਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦਾ ਸਵਾਲ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਤੈਅ ਕਰੇਗਾ। ਭਾਜਪਾ ਅਤੇ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੋਵਾਂ ਲਈ ਇਹ ਖੰਡੇ ਦੀ ਧਾਰ 'ਤੇ ਚੱਲਣ ਵਾਂਗ ਹੈ। ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਸਨਾਤਨ, ਬ੍ਰਾਹਮਣ, ਹਿੰਦੀ, ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ, ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਰਾਮ ਦਾ ਨਾਮ ਆਖਰਕਾਰ ਵਿਆਪਕ ਹਿੰਦੂ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਵੋਟ ਪਾਉਣ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਕਰੇਗਾ, ਜਦਕਿ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਸਨਾਤਨ ਦਾ ਵਿਰੋਧ, ਇੰਡੀਆ ਤੇ ਭਾਰਤ ਆਦਿ ਮੁੱਦੇ ਸਾਰੇ ਆਰਥਿਕ, ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਵਿੱਦਿਅਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਛੜੇ ਲੋਕਾਂ ,ਦਲਿਤਾਂ ,ਘੱਟਗਿਣਤੀਆਂ ਨੂੰ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਇਕਜੁੱਟ ਕਰਨਗੇ।