ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਤੱਕ  ਰੋਟੀ ਮਹਿੰਗੀ ਹੋਈ

 *ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਮਹਿੰਗੀਆਂ ਹੋਣ ਕਾਰਣ ਹਾਹਾਕਾਰ  ਅਤੇ ਖੁਰਾਕੀ ਵਸਤੂਆਂ ਦੀ ਕਮੀ 

ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਰਿਪੋਰਟ

ਕਣਕ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੇ ਤੇਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਮਾੜੀ ਫ਼ਸਲ ਅਤੇ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਧਦੀ ਮੰਗ ਕਾਰਨ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ ਵਧੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰੂਸ ਦੇ ਯੂਕਰੇਨ ਉੱਪਰ ਹਮਲੇ ਨਾਲ ਸਥਿਤੀ ਵਿਗੜ ਹੋਰ ਗਈ।ਪਿਛਲੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਤੋਂ, ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ਇਕੱਠੀਆਂ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਆ ਰਹੀ ਹੈ।ਲੰਘੀ ਜੁਲਾਈ ਵਿੱਚ ਸਾਲਾਨਾ ਖੁਰਾਕ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦਰ 10.9% ਹੋ ਗਈ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ 1979 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ।ਪਿਛਲੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਤੇਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵੀ 60% ਵਧੀਆਂ ਹਨ।ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਲੋਕ ਆਪਣੀ ਕਮਾਈ ਦਾ 7.1% ਖਾਣ-ਪੀਣ 'ਤੇ ਖਰਚ ਕਰਦੇ ਹਨ।

 ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਆਰਥਿਕਤਾ ਤੱਕ ਭਾਰੀ ਸੰਕਟ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾਂ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ ਦਵਾਈਆਂ, ਈਂਧਣ ਅਤੇ ਖੁਰਾਕੀ ਵਸਤੂਆਂ ਸਮੇਤ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਦੀ ਕਮੀ ਹੈ। ਚੰਗੀਆਂ ਨੌਕਰੀਆਂ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਵੀ ਸਧਾਰਨ ਚੀਜ਼ਾਂ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।ਹੁਣ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਭਵਿੱਖ ਬਾਰੇ ਚਿੰਤਤ ਹਨ। ਉਹ ਡਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਿਤੇ ਭੁੱਖ ਮਰੀ ਨਾ ਫੈਲ ਜਾਵੇ । ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਦਾ ਹਾਲ, 45 ਰੁਪਏ ਦਾ ਆਂਡਾ, 1200 ਰੁਪਏ ਦਾ ਚਿਕਨ, 250 ਰੁਪਏ ਕਿਲੋ ਆਲੂ।ਲੰਘੇ ਜੂਨ ਵਿੱਚ, ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਵਿੱਚ ਸਾਲਾਨਾ ਖੁਰਾਕ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦਰ 75.8% ਵਧੀ ਹੈ।

ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਵਾਸੀ ਆਪਣੀ ਆਮਦਨ ਦਾ 29.6% ਖਾਣ-ਪੀਣ 'ਤੇ ਖਰਚ ਕਰਦੇ ਹਨ।ਕਟਹਲ ਹੁਣ ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਵਾਸੀਆਂ ਲਈ  ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਪਕਵਾਨ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ ਤੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਵਿਕ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਲੋਕ ਕਟਹਲ ਦੇ ਬੀਜਾਂ ਨੂੰ ਪੀਸ ਕੇ ਰੋਟੀਆਂ ਲਈ ਆਟਾ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹਨ।ਕੁਝ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ, ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਵੱਡੇ ਰੈਸਟੋਰੈਂਟਾਂ ਵਿੱਚ ਕਟਹਲ ਮੀਟ ਦੇ ਬਦਲ ਵਜੋਂ ਉੱਭਰਿਆ ਸੀ। 

ਨਾਈਜੀਰੀਆ ਵਿਚ ਪਿਛਲੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਕਣਕ ਦੇ ਆਟੇ ਦੀ ਕੀਮਤ ਵਿੱਚ 200 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਚੀਨੀ ਦੀ ਕੀਮਤ ਵੀ 150% ਤੋਂ ਵੱਧ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਆਂਡੇ ਦੀ ਕੀਮਤ  ਵਿੱਚ 120% ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।ਨਾਈਜੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਬੇਕਿੰਗ ਵਿੱਚ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸਮੱਗਰੀ ਆਯਾਤ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਪਰ ਨਾਈਜੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਬਰੈੱਡ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਕੀਮਤ ਯੂਰਪ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੈ।ਪਿਛਲੀ ਜੁਲਾਈ ਵਿੱਚ, ਨਾਈਜੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਸਾਲਾਨਾ ਖੁਰਾਕ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦਰ 22% ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹੈ।ਨਾਈਜੀਰੀਆ ਵਾਸੀ ਆਪਣੀ ਆਮਦਨ ਦਾ 59.1% ਖਾਣ-ਪੀਣ 'ਤੇ ਖਰਚ ਕਰਦੇ ਹਨ

ਨਾਈਜੀਰੀਆ ਨੂੰ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਭਾਰੀ ਕਮੀ ਦਾ ਵੀ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕਾਰੋਬਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਨਿੱਜੀ ਡੀਜ਼ਲ ਜਨਰੇਟਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਈਂਧਨ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ 30% ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।ਹਾਲਾਂਕਿ ਨਾਈਜੀਰੀਆ ਇੱਕ ਤੇਲ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਦੇਸ਼ ਹੈ, ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਤੇਲ ਰਿਫਾਇਨਿੰਗ ਸਟੇਸ਼ਨ ਹਨ ਪਰ ਇਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਖਪਤ ਦਾ ਲਗਭਗ ਸਾਰਾ ਡੀਜ਼ਲ ਬਾਹਰੋਂ ਮੰਗਾਉਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।ਨਾਈਜੀਰੀਅਨ ਬਹੁਤ ਗਰੀਬ ਹਨ। ਕਾਰੋਬਾਰ ਬੰਦ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਤਨਖਾਹਾਂ ਨਹੀਂ ਵਧ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। 

ਪਿਛਲੀ ਜੁਲਾਈ ਵਿੱਚ, ਜਾਰਡਨ ਵਿੱਚ ਸਾਲਾਨਾ ਖੁਰਾਕ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦਰ 4.1% ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਸੀ।ਜਾਰਡਨ ਦੇ ਲੋਕ ਆਪਣੀ ਆਮਦਨ ਦਾ 26.9% ਖਾਣ-ਪੀਣ 'ਤੇ ਖਰਚ ਕਰਦੇ ਹਨ।ਗਲੋਬਲ ਕਾਰਕਾਂ ਕਾਰਨ ਇਥੇ ਈਂਧਨ ਅਤੇ ਅਨਾਜ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸਵਾਈਨ ਫਲੂ, ਦੱਖਣੀ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਸੋਕਾ ਅਤੇ ਯੂਕਰੇਨ ਵਿੱਚ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੀ ਸੂਰ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਚੀਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।ਜਾਰਡਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਚਿਕਨ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ 'ਤੇ ਰੋਕ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਸੀਲਿੰਗ ਕੀਮਤ ਦੀ ਤਜਵੀਜ਼ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਸ 'ਤੇ ਚਿਕਨ ਫਾਰਮ ਮਾਲਕ ਵੀ ਤਿਆਰ ਹੋ ਗਏ।ਫਿਰ ਮਈ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੀਮਤਾਂ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਬਾਈਕਾਟ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ।ਵੱਡੇ ਵਪਾਰੀ ਜੋ ਕਿਸਾਨ ਨੂੰ ਲੋੜੀਂਦੀ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਦੀ ਕੀਮਤ ਵਧਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਕੋਈ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਪਿਆ।