ਸੁਪਰਬੱਗ,ਕਰੋਨਾ, ਮੰਦੀ ,ਗਲੋਬਲ ਵਾਰਮਿੰਗ ਤੇ ਰੂਸ -ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਸੰਭਾਵੀ ਜੰਗ ਸੰਸਾਰ ਲਈ ਸੰਕਟ ਸਿਰਜੇਗੀ 

*ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਦੇ ਜੰਮਣ ਦੇ ਮਾਮਲੇ 27 ਗੁਣਾ, ਦਿਲ ਦੇ ਫੇਲ ਹੋਣ ਦੇ ਮਾਮਲੇ      21 ਗੁਣਾ ਅਤੇ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦੇ ਮਾਮਲੇ 17 ਗੁਣਾ ਵਧੇ   

 * ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਵਿੱਚ 30% ਦਾ  ਹੋਇਆ ਵਾਧਾ                            *ਰੂਸ-ਯੂਕਰੇਨ ਦੀ ਲੜਾਈ ਪਰਮਾਣੂ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਬਦਲਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ                                                                                                                                                                                            

2020 ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਕਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਸੰਕਟ ਆਇਆ ਸੀ ਤਾਂ ਉਸ ਕਾਰਣ ਸਭ  ਇੱਕ ਸਾਲ ਲਈ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੈਦ ਹੋ  ਗਏ ਸਨ । ਜਦੋਂ 2021 ਆਇਆ, ਅਜਿਹਾ ਲਗਦਾ ਸੀ ਕਿ ਸਭ ਸੁਧਰ ਜਾਵੇਗਾ , ਪਰ ਕਰੋਨਾ ਕਾਰਣ ਸਿਹਤ ਤੇ ਆਰਥਿਕਤਾ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਵਡੇ ਵਿਗਾੜ ਆਏ ।  2022 ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ ਸਨ, ਪਰ ਰੂਸ ਤੇ ਯੂਕਰੇਨ ਵਿਚਾਲੇ ਜੰਗ ਛਿੜਨ ਕਾਰਣ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ  ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਈ।2023 ਆ ਗਿਆ ਹੈ।  2023 ਇਸ ਸਦੀ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਖਰਾਬ ਸਾਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। 

*2023 ਵਿੱਚ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਵਿੱਚ ਅਚਾਨਕ ਕਈ ਗੁਣਾ ਵਾਧਾ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ  ਹੈ।ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਬੈਠੇ, ਨੱਚਦੇ, ਕਸਰਤ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਅਚਾਨਕ ਮੌਤ ਦੇ ਸੈਂਕੜੇ ਵੀਡੀਓ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਸਨ। ਅਜਿਹਾ ਸਿਰਫ਼ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਿਹਾ। ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੀਆਂ ਲੱਖਾਂ ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ।ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਚਾਨਕ ਮੌਤ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਾਮਲੇ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਹਨ।2020-21 ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾ ਦੌਰਾਨ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਬਜ਼ੁਰਗ ਅਤੇ ਬਿਮਾਰ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, 2022 ਵਿੱਚ ਵਾਧੂ ਮੌਤਾਂ ਨੇ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਚਾਨਕ ਮੌਤ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਾਮਲੇ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਹਨ।

ਲੰਡਨ ਦੀ ਕੁਈਨਜ਼ ਮੈਰੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਅਧਿਐਨ ਅਨੁਸਾਰ, ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਦੇ ਜੰਮਣ ਦੇ ਮਾਮਲੇ 27 ਗੁਣਾ, ਦਿਲ ਦੇ ਫੇਲ ਹੋਣ ਦੇ ਮਾਮਲੇ 21 ਗੁਣਾ ਅਤੇ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦੇ ਮਾਮਲੇ 17 ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਗਏ ਹਨ। ਇੰਗਲੈਂਡ 'ਵਿਚ ਕੋਰੋਨਾ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਦਿਲ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ 1 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਸੀ। ਅਗਸਤ 2022 ਵਿੱਚ 7 ​​ਹਜ਼ਾਰ ਲੋਕ ਦਿਲ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਇੱਕ ਸਾਲ ਤੋਂ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।

ਨਿਊਯਾਰਕ ਪੋਸਟ ਅਨੁਸਾਰ ਕੋਵਿਡ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਹਰ ਸਾਲ ਲਗਭਗ 1.43 ਲੱਖ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ, ਪਰ ਕੋਵਿਡ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਲਹਿਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਅੰਕੜੇ 14% ਵਧ ਗਏ ਹਨ। ਦੂਜੀ ਲਹਿਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, 25-44 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਵਿੱਚ 30% ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਆਕਸਫੋਰਡ ਦੇ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਗੰਭੀਰ ਕੋਵਿਡ ਤੋਂ ਠੀਕ ਹੋਣ ਵਾਲੇ 10 ਵਿੱਚੋਂ 5 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਦੀ ਉੱਚ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਵਿਡ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦਾ ਅਸਿੱਧਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਕੋਵਿਡ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਡਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। 

ਯਾਦ ਰਹੇ ਕਿ 1918 ਦੇ ਸਪੈਨਿਸ਼ ਫਲੂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਿਮਾਗੀ ਧੁੰਦ ਅਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਥਕਾਵਟ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਸਨ। ਦਿਮਾਗੀ ਧੁੰਦ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਸੋਚਣ, ਯਾਦ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ।ਸਪੈਨਿਸ਼ ਫਲੂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ1940 ਤੋਂ 1959 ਦੌਰਾਨ ਅਕਸਰ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵੀ ਦੇਖੇ ਗਏ ਸਨ।   ਇਸ ਲਈ ਸਪੈਨਿਸ਼ ਫਲੂ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਸੀ। ਯੂਐਸਏ ਡਾਟ ਕਾਮ ਦੱਖਣੀ ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਖੋਜ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦਾ ਆਖਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਵਿਡ ਦੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਦੀ ਲਹਿਰ ਸਪੈਨਿਸ਼ ਫਲੂ ਤੋਂ ਵੀ ਖਤਰਨਾਕ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।

 *24 ਫਰਵਰੀ 2022 ਦੌਰਾਨ ਰੂਸ ਨੇ ਯੂਕਰੇਨ 'ਤੇ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਫੌਜੀ ਕਾਰਵਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਸੀ।  ਇਹ ਜੰਗ ਪਿਛਲੇ 10 ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ।ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਯੂਕੇ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਯੂਕਰੇਨ ਨੂੰ ਅਰਬਾਂ ਡਾਲਰ ਦੇ ਹਥਿਆਰ ਭੇਜੇ ਹਨ ਅਤੇ 2023 ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਯੁੱਧ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਜਾਣਗੇ ਅਤੇ ਸੰਸਾਰ  ਹਮੇਸ਼ਾ ਲਈ ਬਦਲ ਜਾਵੇਗਾ।

ਦਾ ਡੇਲੀ ਸਟਾਰ ਡਾਟ ਨੈਟ ਅਨੁਸਾਰ ਪੁਲਿਤਜ਼ਰ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜੇਤੂ ਪੱਤਰਕਾਰ ਕ੍ਰਿਸ ਹੇਜੇਸ ਨੇ ਇਸ ਜੰਗ ਲਈ ਨਾਟੋ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਠਹਿਰਾਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਜੇਕਰ ਇਹ ਜੰਗ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਹੀ ਤਾਂ ਰੂਸ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਪ੍ਰੌਕਸੀ ਜੰਗ ਸਿੱਧੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਯੁੱਧ ਦੀ ਪੂਰੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ।

ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸਬੰਧਾਂ ਬਾਰੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਕੌਂਸਲ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜੇਰੇਮੀ ਸ਼ਾਪੀਰੋ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਰੁਝਾਨ ਅਮਰੀਕਾ ਤੇ ਰੂਸ ਨੂੰ  ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਯੁੱਧ ਵੱਲ ਲੈ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਜਾਣਗੇ।ਸ਼ਾਪੀਰੋ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ- ਜੇਕਰ ਰੂਸ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਾਰਨ ਲੱਗਾ ਤਾਂ ਉਹ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਬੰਬਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੇਗਾ, ਜਿਸ 'ਤੇ ਨਾਟੋ ਜਵਾਬੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰੇਗਾ। ਇਹ ਸਭ ਕੁਝ ਮਿੰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਸਫਲ ਹੋਣ ਦੀ ਜਿੰਨੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੋਵੇਗੀ, ਰੂਸੀ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਮਲੇ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਓਨਾ ਹੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋਵੇਗਾ।

ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜ਼ੇਲੇਂਸਕੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰੂਸੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਸੰਭਾਵਿਤ ਪਰਮਾਣੂ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਨਿਊਯਾਰਕ ਟਾਈਮਜ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਲੋਕ ਰੂਸੀ ਪਰਮਾਣੂ ਹਮਲੇ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ।ਜੇਕਰ ਅਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਪਿਛਲੀ ਵਾਰ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਨਾਗਾਸਾਕੀ ਅਤੇ ਹੀਰੋਸ਼ੀਮਾ ਸ਼ਹਿਰਾਂ 'ਤੇ ਪਰਮਾਣੂ ਬੰਬ ਸੁੱਟੇ ਸਨ। ਇਸ 'ਵਿਚ ਕਰੀਬ 2 ਲੱਖ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਜੋ ਬਚ ਗਏ ਉਹ ਅੰਗਹੀਣ ਹੋ ਗਏ। ਸ਼ਹਿਰ ਤਬਾਹ ਹੋ ਗਏ। ਇਸ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਕਈ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਹੈ।

*ਵਰਲਡ ਇਕਨਾਮਿਕ ਲੀਗ ਟੇਬਲ 2023 ਦੇ ਬਿਆਨ ਅਨੁਸਾਰ.2022 'ਵਿਚ ਭਾਵੇਂ ਵਿਸ਼ਵ ਅਰਥਚਾਰੇ ਨੇ 100 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਅੰਕੜਾ ਪਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਹੋਵੇ ਪਰ 2023 'ਵਿਚ ਜੇਕਰ ਮਹਿੰਗਾਈ ਨਾਲ ਲੜਨ ਲਈ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਵਧਦੀਆਂ ਰਹੀਆਂ ਤਾਂ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ 2023 ਦੌਰਾਨ ਮੰਦੀ ਆਵੇਗੀ। ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਇਕਨਾਮਿਕ ਐਂਡ ਬਿਜ਼ਨਸ ਰਿਸਰਚ ਮੁਤਾਬਕ ਕਈ ਦੇਸ਼ 2023 ਵਿਚ ਵੀ ਮਹਿੰਗਾਈ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਲਈ ਬੈਂਕ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਫਾਰਮੂਲਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣਗੇ।ਜਦੋਂ ਬੈਂਕ ਵਿਆਜ ਦਰ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਲੋਕ ਉਧਾਰ ਘੱਟ ਕਰਕੇ ਬੱਚਤ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿਚ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਘੱਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਮਹਿੰਗਾਈ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਲਈ ਜੇਕਰ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਬੈਂਕ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਿਆਜ ਵਾਲੇ ਫਾਰਮੂਲੇ 'ਤੇ ਚੱਲਣਗੇ  ਤਾਂ ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਣਾ ਵਪਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਦੋਵਾਂ ਲਈ ਮਹਿੰਗਾ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਵਪਾਰੀ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਆਮ ਲੋਕ ਖਰਚ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਚਣਗੇ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਅਸਰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕੁੱਲ ਘਰੇਲੂ ਉਤਪਾਦ (ਜੀ.ਡੀ.ਪੀ.) 'ਤੇ ਪਵੇਗਾ।ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੁਦਰਾ ਫੰਡ (ਆਈਐਮਐਫ) ਦੀ ਵਿਸ਼ਵ ਆਰਥਿਕ ਆਉਟਲੁੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਗਲੋਬਲ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦਰ, ਜੋ ਕਿ 2022 ਵਿੱਚ 8.8% ਸੀ, ਇਸ ਸਾਲ ਘੱਟ ਕੇ 6.5% ਅਤੇ 2024 ਤੱਕ 4.1% ਰਹਿ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸ ਸਭ ਦੇ ਵਿਚਾਲੇ, ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਜੀਡੀਪੀ ਵਿਕਾਸ ਦਰ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਆਵੇਗੀ, ਜੋ ਆਰਥਿਕ ਮੰਦੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ।ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਨੌਕਰੀਆਂ ਲਾਲ ਦਾਇਰੇ ਵਿੱਚ ਆ ਜਾਣਗੀਆਂ ਅਤੇ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਵਧੇਗੀ।ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਵਿਚ ਵੀ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਧਣਗੀਆਂ। ਜੇਕਰ ਇਹ ਸਥਿਤੀ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਹੀ ਤਾਂ ਆਖ਼ਰਕਾਰ ਮਹਿੰਗਾਈ ਵਧੇਗੀ।

*ਮੈਡੀਕਲ ਸਾਇੰਸ ਲਈ ਸੁਪਰ ਬੱਗ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ  ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ ਬਣ ਕੇ ਉਭਰਿਆ ਹੈ। ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਕਾਰਨ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਸਥਿਤੀ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਹੋਰ ਖਤਰਨਾਕ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਮੈਡੀਕਲ ਜਰਨਲ ਲੈਸੈਂਟ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਨਾ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਸੁਪਰਬੱਗ ਹਰ ਸਾਲ 10 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਲੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ 31 ਦਸੰਬਰ 2022 ਤੱਕ ਕੋਰੋਨਾ ਨਾਲ ਕਰੀਬ 60 ਲੱਖ ਮੌਤਾਂ ਹੋ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ।

ਅਸਲ ਵਿੱਚ, ਸੁਪਰਬੱਗ ਕਿਸੇ ਵੀ ਬੈਕਟੀਰੀਆ, ਵਾਇਰਸ ਅਤੇ ਪਰਜੀਵੀ ਦਾ ਇੱਕ ਸਟਰੇਨ ਹੈ। ਮੰਨ ਲਓ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕੋਵਿਡ-19 ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਟੀਕਾ ਲਗਾਇਆ ਹੈ। ਵੈਕਸੀਨ ਦਾ ਉਦੇਸ਼  ਕੋਵਿਡ ਨਾਲ ਲੜਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨਾ  ਹੈ, ਪਰ ਜਦੋਂ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਅਜਿਹਾ ਸਟਰੇਨ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ 'ਤੇ ਟੀਕਾ ਅਸਰ ਨਾ ਕਰੇ। ਯਾਨੀ ਜੇਕਰ ਵਾਇਰਸ ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰ ਲਵੇ, ਤਾਂ ਕੋਵਿਡ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਇਸ ਸਟਰੇਨ ਨੂੰ ਇਸਦਾ ਸੁਪਰਬੱਗ ਸੰਸਕਰਣ ਕਿਹਾ ਜਾਵੇਗਾ।

ਇੰਡੀਅਨ ਕੌਂਸਲ ਆਫ਼ ਮੈਡੀਕਲ ਰਿਸਰਚ  ਦੀ ਖੋਜ ਅਨੁਸਾਰ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਨਮੂਨੀਆ ਅਤੇ ਸੈਪਟੀਸੀਮੀਆ (ਖੂਨ ਦੀ ਲਾਗ) ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ, ਕਾਰਬਾਪੇਨੇਮ ਦਵਾਈ ਹੁਣ ਬੈਕਟੀਰੀਆ 'ਤੇ ਬੇਅਸਰ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।

ਸਕਾਲਰ ਅਕਾਦਮਿਕ ਜਰਨਲ ਆਫ਼ ਫਾਰਮੇਸੀ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਪਿਛਲੇ 15 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ ਦੀ ਖਪਤ ਵਿੱਚ 65% ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਆਮ ਜ਼ੁਕਾਮ ਅਤੇ ਖੰਘ ਲਈ ਵੀ ਲੋਕ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਸੁਪਰ ਬੱਗ ਕਾਰਨ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ 5  ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜੋ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕੁੱਲ ਸਿਹਤ ਬਜਟ ਦਾ ਅੱਧਾ ਹੈ।ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਐਮੋਰੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀ ਡਾ: ਡੇਵਿਡ ਵਾਈਜ਼ ਮੁਤਾਬਕ ਜੇਕਰ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਧਦੀ ਰਹੀ ਤਾਂ ਮੈਡੀਕਲ ਸਾਇੰਸ ਦੀ ਸਾਰੀ ਤਰੱਕੀ ਬੇਕਾਰ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਅਸੀਂ ਉਸ ਸਮੇਂ ਪਹੁੰਚ ਜਾਵਾਂਗੇ, ਜਿੱਥੇ ਮਾਮੂਲੀ ਸੱਟ ਵੀ ਘਾਤਕ ਸਾਬਤ ਹੋਵੇਗੀ।ਕੋਵਿਡ ਦੌਰਾਨ ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ ਦੀ ਅੰਨ੍ਹੇਵਾਹ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।

ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਸ਼ਕਤੀ ਹਾਸਲ ਕਰ ਲਈ ਹੈ।ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਡਿਜ਼ੀਜ਼ ਕੰਟ੍ਰੋਲ ਐਂਡ ਪ੍ਰੀਵੈਂਸ਼ਨ (ਸੀਡੀਸੀ) ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕੋਵਿਡ ਨੇ ਸੁਪਰ ਬੱਗ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਸਾਲ 2023 ਵਿਚ ਵੱਡੀ ਆਬਾਦੀ 'ਤੇ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੇਗਾ। ਮਾਹਿਰ ਅਜੇ ਇਹ ਦੱਸਣ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹਨ ਕਿ ਸੁਪਰ ਬੱਗ ਕਾਰਣ ਇਸ ਸਾਲ  ਕਿੰਨੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ । ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ, ਸੁਪਰਬਗਸ ਕਾਰਨ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹਰ ਸਾਲ ਲਗਭਗ 60,000 ਨਵਜੰਮੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ, ਸੁਪਰਬਗ ਹਰ 10 ਮਿੰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਰੀਜ਼ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ।

ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜੋ ਬਿਡੇਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਮਾਰਚ 2022 ਵਿਚ ਹੀ ਸੁਪਰਬੱਗ ਦੇ ਖਤਰੇ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਤਬਾਹੀ ਦਾ ਡਰ ਜ਼ਾਹਰ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਬਿਡੇਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸੁਪਰ ਬੱਗ ਨਾਲ ਲੜਨ ਲਈ 2023 ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਫੰਡ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਦੀ ਗੱਲ ਕਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਫੰਡ ਦਵਾਈਆਂ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੈਡੀਕਲ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਏ ਜਾਣਗੇ, ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਸੁਪਰ ਬੱਗ ਨਾਲ ਲੜਨ ਲਈ ਨਵੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਤਿਆਰ ਕਰ ਸਕਣ।

*ਗਲੋਬਲ ਵਾਰਮਿੰਗ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਵਡਾ ਸੰਕਟ ਬਣੇਗਾ।2022 ਦੌਰਾਨ  ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਇੱਕ ਤਿਹਾਈ ਹਿੱਸਾ ਹੜ੍ਹਾਂ ਕਾਰਣ 1 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ।  ਗਰਮੀਆਂ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਦੌਰਾਨ ਚੀਨ ਵਿਚ ਭਿਅੰਕਰ ਗਰਮੀ ਕਾਰਣ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ।ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਸਾਈਕੋਲੋਨ ਚੱਕਰਵਾਤ  ਨੇ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਵੱਡੇ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਬਰਫ਼ ਦੀ ਚਾਦਰ ਨਾਲ ਢੱਕ ਲਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ 60 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਚਲੀ ਗਈ ਅਤੇ 25 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਏ ਸਨ।ਇਹ ਸਭ ਅਤਿਅੰਤ ਮੌਸਮੀ ਹਾਲਾਤ ਹਨ, ਜਿਸ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਜਲਵਾਯੂ ਤਬਦੀਲੀ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਹੈ।

ਉਦਯੋਗਿਕ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਤੇਲ, ਕੋਲੇ ਅਤੇ ਗੈਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵਧੀ ਹੈ।ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ  ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰੀਨ ਹਾਊਸ ਗੈਸ ਛੱਡਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਾਰਬਨ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਾਤਰਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਗੈਸ ਸੂਰਜ ਤੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੀ ਗਰਮੀ ਨੂੰ ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਹੀ ਰੋਕ ਦਿੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇੱਥੇ ਤਾਪਮਾਨ ਵਧਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ।  ਧਰਤੀ ਦੇ ਲਗਾਤਾਰ ਵੱਧ ਰਹੇ ਤਾਪਮਾਨ ਨੂੰ ਗਲੋਬਲ ਵਾਰਮਿੰਗ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਜਲਵਾਯੂ ਤਬਦੀਲੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਸਾਈਕੋਲੋਨ ਚੱਕਰਵਾਤ ਆਰਟਿਕ ਦੀਆਂ ਠੰਡੀਆਂ ਹਵਾਵਾਂ ਅਤੇ ਉਪ-ਉਪਖੰਡੀ ਖੇਤਰ ਭਾਵ ਧਰਤੀ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਗਰਮ ਹਿੱਸੇ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਹਵਾਵਾਂ ਦੇ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਮੌਸਮ ਵਿਗਿਆਨ ਏਜੰਸੀ NOAA ਮੁਤਾਬਕ ਗਲੋਬਲ ਵਾਰਮਿੰਗ ਕਾਰਨ ਭਵਿੱਖ 'ਵਿਚ ਅਜਿਹੇ ਕਈ ਚੱਕਰਵਾਤੀ ਤੂਫਾਨਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਵਾਤਾਵਰਣ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਸੰਸਥਾ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਰੈਸਕਿਊ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਸਾਲ 2023 'ਵਿਚ ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ ਕਾਰਨ ਦੁਨੀਆ ਭਰ 'ਵਿਚ ਮਨੁੱਖੀ ਸੰਕਟ ਵਧੇਗਾ। ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਐਨਰਜੀ ਏਜੰਸੀ ਮੁਤਾਬਕ ਕੋਵਿਡ ਕਾਰਨ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਧਿਆਨ ਗਰੀਨ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ 'ਵਿਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਤੋਂ ਹਟ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਇਸ ਸਾਲ ਰਿਕਾਰਡ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਗ੍ਰੀਨ ਹਾਊਸ ਗੈਸ ਫੈਲ ਸਕਦੀ ਹੈ।