ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਲਾਂਘੇ ਨੇ ਮੁੜ ਮਿਲਾਇਆ 1947 ’ਵਿਚ ਵੱਖ ਹੋਇਆ ਪਰਿਵਾਰ

ਕਰਤਾਰਪੁਰ ’ਵਿਚ ਭੈਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਅਮਰਜੀਤ

ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਟਾਈਮਜ਼

ਡੇਰਾ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ: ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿ ਵੰਡ ਦੌਰਾਨ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲੋਂ ਵਿਛਡ਼ੇ ਅਮਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦੀ ਭੈਣ ਨਾਲ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਵਿਚ ਮਿਲਿਆ ਤੇ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਲਾਂਘੇ ਨੇ ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਇਕ ਹੋਰ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਮੁਡ਼ ਮਿਲਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਅਮਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਆਪਣੀ ਮੁਸਲਿਮ ਭੈਣ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਲਈ ਵੀਜ਼ਾ ਲੈ ਕੇ ਵਾਹਗਾ ਸਰਹੱਦ ਰਾਹੀਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਪਹੁੰਚਿਆ ਸੀ ਉਸ ਦੀ ਭੈਣ ਕੁਲਸੂਮ ਅਖਤਰ (65) ਅਮਰਜੀਤ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਇਕ-ਦੂਜੇ ਨੇ ਗਲਵੱਕਡ਼ੀ ਪਾ ਕੇ ਆਪਣੇ ਪਿਆਰ ਦਾ ਇਜ਼ਹਾਰ ਕੀਤਾ। ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿ ਵੰਡ ਦੌਰਾਨ ਅਮਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ 1947 ਵਿਚ ਜਲੰਧਰ ਨਜ਼ਦੀਕ ਛੱਡ ਕੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਚਲੇ ਗਏ ਸੀ। ਅਮਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਕਲਸੂਮ ਅਖ਼ਤਰ ਦਾ ਜਨਮ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਗੁਆਚੇ ਹੋਏ ਭਰਾ ਅਤੇ ਇਕ ਭੈਣ ਬਾਰੇ ਸੁਣਿਆ ਸੀ। ਕੁਲਸੂਮ ਅਖ਼ਤਰ ਅਨੁਸਾਰ ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਹਰ ਵਾਰ ਆਪਣੇ ਗੁਮ ਹੋਏ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰ ਕੇ ਰੋਣ ਲੱਗ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਕੁਲਸੂਮ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਕਦੇ ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਅਤੇ ਭੈਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਸਕੇਗੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੁਝ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਸਰਦਾਰ ਦਾਰਾ ਸਿੰਘ ਦਾ ਇਕ ਦੋਸਤ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਆਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਮਿਲਿਆ ਸੀ। ਕੁਲਸੂਮ ਦੀ ਮਾਂ ਨੇ ਅਮਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬੇਟੇ ਅਤੇ ਧੀ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਜੋ ਉਹ ਭਾਰਤ ਛੱਡ ਗਏ ਸਨ। ਉਸ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਦਾ ਨਾਮ ਅਤੇ ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਆਪਣੇ ਘਰ ਦਾ ਸਥਾਨ ਵੀ ਦੱਸਿਆ। ਅਮਰਜੀਤ ਫਿਰ ਜਲੰਧਰ ਦੇ ਪਿੰਡ ਪਡ਼ਾਵਾਂ ਵਿਚ ਉਸ ਦੇ ਘਰ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਜਿਊਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਉਸ ਦੀ ਧੀ ਮਰ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੇਟੇ ਦਾ ਨਾਂ ਅਮਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ 1947 ਵਿਚ ਇਕ ਸਿੱਖ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਗੋਦ ਲਿਆ ਸੀ। ਭਰਾ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਮਰਜੀਤ ਅਤੇ ਕੁਲਸੂਮ ਅਖਤਰ ਨੇ ਵ੍ਹਟਸਐਪ ’ਤੇ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਲਾਂਘੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਦੋਵਾਂ ਭੈਣ-ਭਰਾ ਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਹੋ ਗਈ। ਇਕ ਅਸਲੀਅਤ ਹੁਣ ਇਕ ਬਜ਼ੁਰਗ ਸਰਦਾਰ ਅਮਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਵ੍ਹੀਲ ਚੇਅਰ ’ਤੇ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਆਏ। ਕੁਲਸੂਮ ਅਖਤਰ ਵੀ ਪਿੱਠ ਦੇ ਦਰਦ ਕਾਰਨ ਸਫਰ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੀ ਪਰ ਉਸ ਨੇ ਹਿੰਮਤ ਦਿਖਾਈ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਬੇਟੇ ਨਾਲ ਫੈਸਲਾਬਾਦ ਤੋਂ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਪਹੁੰਚੀ। ਦੋਵੇਂ ਭੈਣ-ਭਰਾ ਇਕ-ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਜੱਫੀ ਪਾ ਕੇ ਆਪਣੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਰੋਂਦੇ ਰਹੇ। ਅਮਰਜੀਤ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਅਸਲ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚ ਹਨ ਅਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਹਨ ਤਾਂ ਇਹ ਉਸ ਲਈ ਸਦਮਾ ਸੀ। ਉਂਜ, ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਦਿਲ ਨੂੰ ਤਸੱਲੀ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਈ ਪਰਿਵਾਰ ਇਕ ਦੂਜੇ ਤੋਂ ਵਿਛਡ਼ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਕਈ ਮੁਸਲਮਾਨ ਬੱਚੇ ਸਿੱਖ ਬਣ ਗਏ ਅਤੇ ਕਈ ਸਿੱਖ ਬੱਚੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਬਣ ਗਏ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੀ ਅਸਲੀ ਭੈਣ ਅਤੇ ਭਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਇਹ ਜਾਣ ਕੇ ਖੁਸ਼ੀ ਹੋਈ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਤਿੰਨ ਭਰਾ ਜਿਊਂਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜਰਮਨੀ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦੇ ਇਕ ਭਰਾ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੁਣ ਉਹ ਵੀਜ਼ਾ ਲੈ ਕੇ ਵਾਹਗਾ ਸਰਹੱਦ ਤੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਆਉਣਗੇ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਵੀ ਭਾਰਤ ਲੈ ਕੇ ਜਾਣਗੇ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਆਪਣੇ ਸਿੱਖ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਮਿਲ ਸਕਣ। ਦੋਵੇਂ ਭੈਣ-ਭਰਾ ਇਕ ਦੂਜੇ ਲਈ ਕਈ ਤੋਹਫ਼ੇ ਲੈ ਕੇ ਆਏ ਸਨ। ਕੁਲਸੂਮ ਦੇ ਬੇਟੇ ਸ਼ਹਿਜ਼ਾਦ ਅਹਿਮਦ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਦਾਦੀ ਅਤੇ ਮਾਂ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਚਾਚੇ ਬਾਰੇ ਸੁਣਦਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵੰਡ ਵੇਲੇ ਸਾਰੇ ਭੈਣ-ਭਰਾ ਬਹੁਤ ਛੋਟੇ ਸਨ ਅਤੇ ਅਮਰਜੀਤ ਨੂੰ ਕੋਈ ਨਾਂ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਾਂ ਸ਼ਾਇਦ ਇੰਨੇ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਨਾਂ ਮਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਗੁਆਚ ਗਿਆ ਸੀ। ਸਿੱਖ ਪਰਿਵਾਰ, ਉਹ ਸਿੱਖ ਹੈ ਅਤੇ ਮੇਰੇ ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਨਾਲ ਕੋਈ ਸਮੱਸਿਆ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸ਼ਹਿਜ਼ਾਦ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਖੁਸ਼ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ 75 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਆਪਣਾ ਗੁਆਚਿਆ ਭਰਾ ਲੱਭ ਲਿਆ ਹੈ।