ਭਾਰਤੀ ਨਿਆਂ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਤੋਂ ਮਿਲੀ ਬੇਇਨਸਾਫ਼ੀ : ਬਿਲਕਿਸ ਬਾਨੋ

ਬਲਤਕਾਰੀ ਅਤੇ ਬਾਲ ਕਾਤਲ  "ਸੰਸਕਾਰੀ ਬ੍ਰਾਹਮਣ" ਹਨ?

ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਰਿਪੋਰਟ

ਪੱਛਮੀ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜ ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ 2002 'ਚ ਹੋਏ ਮੁਸਲਿਮ ਵਿਰੋਧੀ ਦੰਗਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਹਿੰਦੂ ਭੀੜ ਦੁਆਰਾ ਸਮੂਹਿਕ ਬਲਾਤਕਾਰ ਸ਼ਿਕਾਰ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ 14 ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਦੇਖਣ ਵਾਲੀ ਬਿਲਕਿਸ ਬਾਨੋ ਮੁੜ ਸੁਰਖੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਬਲਾਤਕਾਰ ਅਤੇ ਕਤਲ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਉਮਰ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਕੱਟ ਰਹੇ 11 ਦੋਸ਼ੀ ਜੇਲ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਆ ਗਏ ਤੇ ਬਾਹਰ ਆਉਣ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਾਇਕਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੁਆਗਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।

ਸ਼ੋਸ਼ਲ ਮੀਡਿਆ 'ਤੇ ਇਕ ਵੀਡੀਓ ਵਾਇਰਲ ਹੋਈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਲੋਕ ਗੋਧਰਾ ਜੇਲ੍ਹ ਦੇ ਬਾਹਰ ਕਤਾਰ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹੇ ਹਨ  ਤੇ ਉਨਹਾਂ ਦੇ ਸਵਾਗਤ ਵਿਚ ਆਏ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਠਿਆਈਆਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਅਤੇ ਸਤਿਕਾਰ ਦਿਖਾਉਣ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੈਰਾਂ ਨੂੰ ਛੂਹਿਆ। ਇਹ ਉਹ ਕੈਦੀ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਮੂਹਿਕ ਬਲਤਕਾਰ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਰ ਬਿਲਕਿਸ ਬਾਨੋ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਜਿਹੇ  ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਰਿਹਾਅ ਕਰਨ ਦੇ ਫੈਸਲਾ "ਬੇਇਨਸਾਫ਼ੀ" ਹੈ ਹੁਣ ਉਸ ਦਾ ਭਾਰਤੀ ਨਿਆਂ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ।

ਮੀਡਿਆ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਮੈਂ ਅਜੇ ਵੀ ਸੁੰਨ ਹੋ ਗਈ ਹਾਂ, "ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਸੁਣਿਆ ਕਿ ਮੇਰੇ ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਬਰਬਾਦ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਦੋਸ਼ੀ ਆਜ਼ਾਦ ਹੋ ਗਏ ਹਨ, "ਕਿਸੇ ਵੀ ਔਰਤ ਲਈ ਨਿਆਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਿਵੇਂ ਖਤਮ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਮੈਂ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚ ਅਦਾਲਤਾਂ 'ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕੀਤਾ। ਮੈਂ ਸਿਸਟਮ 'ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਸਦਮੇ ਨਾਲ ਜੀਣਾ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਸਿੱਖ ਰਹੀ ਸੀ ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਦੀ ਰਿਹਾਈ ਨੇ ਮੇਰੇ ਤੋਂ ਸ਼ਾਂਤੀ ਖੋਹ ਲਈ ਹੈ ਅਤੇ ਮੇਰਾ ਮਨ ਹਿਲਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਰਿਹਾਅ ਕਰਨ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਦਾ ਐਲਾਨ ਗੁਜਰਾਤ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ 75ਵੀਂ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ ਮਨਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਗੁਜਰਾਤ ਦੀ ਗਵਰਨਿੰਗ ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ (ਭਾਜਪਾ) - ਹਿੰਦੂ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਪਾਰਟੀ ਜੋ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੀ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਹੈ ਉਸ ਨੇ ਇਸ ਰਿਹਾਈ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਸੀ।

ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੰਗਿਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਝਟਕਾ, ਅਨੁਮਾਨਤ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਬਿਲਕਿਸ ਬਾਨੋ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਲੱਗਾ ਹੈ। ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਗੁੱਸੇ ਅਤੇ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਜ਼ੁਰਮ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਅਤੇ ਨਿਆਂ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੜਨੀ ਲੰਬੀ ਲੜਾਈ ਨੂੰ ਵੇਖਦਿਆਂ ਸਮਝਣਾ ਆਸਾਨ ਹੈ। ਬਿਲਕਿਸ ਬਾਨੋ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਪਰਿਵਾਰ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਦੰਗਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਸਭ ਤੋਂ ਭਿਆਨਕ ਅਪਰਾਧਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ, ਜੋ ਗੋਧਰਾ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਯਾਤਰੀ ਰੇਲ ਗੱਡੀ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲੱਗਣ ਕਾਰਨ 60 ਹਿੰਦੂ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ।

ਅੱਗ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, ਹਿੰਦੂ ਭੀੜ ਭੜਕ ਗਈ, ਮੁਸਲਿਮ ਆਂਢ-ਗੁਆਂਢ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ। ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ, 1,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮੁਸਲਮਾਨ ਸਨ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ, ਜੋ ਉਸ ਸਮੇਂ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਸਨ, ਦੀ ਇਸ ਕਤਲੇਆਮ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦਾ ਕੰਮ ਨਾ ਕਰਨ ਲਈ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਗਲਤ ਕੰਮਾਂ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦੰਗਿਆਂ ਲਈ ਮੁਆਫੀ ਨਹੀਂ ਮੰਗੀ ਹੈ।

2013 ਵਿੱਚ, ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੇ ਇੱਕ ਪੈਨਲ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਉੱਤੇ ਮੁਕੱਦਮਾ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਨਾਕਾਫ਼ੀ ਸਬੂਤ ਸਨ। ਪਰ ਆਲੋਚਕਾਂ ਨੇ ਉਸ ਦੀ ਪਹਿਰੇ 'ਤੇ ਹੋ ਰਹੇ ਦੰਗਿਆਂ ਲਈ ਉਸ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਉਣਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ, ਅਦਾਲਤਾਂ ਨੇ ਦੰਗਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਦਰਜਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਇਆ ਹੈ, ਪਰ ਕੁਝ ਉੱਚ-ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਜ਼ਮਾਨਤ ਮਿਲ ਗਈ ਹੈ ਜਾਂ ਉੱਚ ਅਦਾਲਤਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਮਾਇਆ ਕੋਡਨਾਨੀ, ਇੱਕ ਸਾਬਕਾ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਸ਼੍ਰੀਮਾਨ ਮੋਦੀ ਦੀ ਸਹਿਯੋਗੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਹੇਠਲੀ ਅਦਾਲਤ ਨੇ " ਦੰਗਿਆਂ ਦਾ ਕਿੰਗਪਿਨ " ਕਿਹਾ ਸੀ। ਪਰ ਅਜ ਬਿਲਕਿਸ ਬਾਨੋ ਨਾਲ ਜ਼ੁਲਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਬੰਦਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਰਿਹਾਅ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

ਬਿਲਕਿਸ ਬਾਨੋ ਨੇ ਇਕ ਮੀਡਿਆ ਪੱਤਰਕਾਰ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਦਰਦ ਬਿਆਨ ਕੀਤਾ ਤੇ ਉਸ ਕਾਲੇ ਦਿਨ ਦਾ ਕਿੱਸਾ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਰੇਲਗੱਡੀ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲੱਗਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਹੌਲ ਖਰਾਬ ਹੋ ਗਿਆ "ਮੈਂ ਰਸੋਈ ਵਿੱਚ ਦੁਪਹਿਰ ਦਾ ਖਾਣਾ ਬਣਾ ਰਹੀ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਮੇਰੀ ਮਾਸੀ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਬੱਚੇ ਦੌੜੇ ਆਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲੱਗ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਜਾਣਾ ਪਿਆ," ਉਸਨੇ ਮੈਨੂੰ ਦੱਸਿਆ। "ਅਸੀਂ ਸਿਰਫ਼ ਉਹ ਕੱਪੜੇ ਪਾ ਕੇ ਚਲੇ ਗਏ ਜੋ ਅਸੀਂ ਪਹਿਨੇ ਹੋਏ ਸੀ, ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਆਪਣੀਆਂ ਚੱਪਲਾਂ ਪਾਉਣ ਦਾ ਸਮਾਂ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੀ।"ਮਾਰਚ ਦੀ ਸਵੇਰ ਨੂੰ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਇੱਕ ਨੇੜਲੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਲਈ ਨਿਕਲੇ ਜਿੱਥੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰਹਿਣਗੇ, ਆਦਮੀਆਂ ਦੇ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕ ਲਿਆ।"ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਤਲਵਾਰਾਂ ਅਤੇ ਡੰਡਿਆਂ ਨਾਲ ਸਾਡੇ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਨੇ ਮੇਰੀ ਧੀ ਨੂੰ ਮੇਰੀ ਗੋਦੀ ਤੋਂ ਖੋਹ ਲਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਸਿਰ ਚੱਟਾਨ ਨਾਲ ਮਾਰਦੇ ਹੋਏ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤਾ। ਹਮਲਾਵਰ ਪਿੰਡ ਵਿਚ ਉਸ ਦੇ ਗੁਆਂਢੀ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਆਦਮੀਆਂ ਨੂੰ ਉਸ ਨੇ ਵੱਡੀ ਹੋਣ ਦੌਰਾਨ ਲਗਭਗ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੇਖਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਸ ਦੇ ਕੱਪੜੇ ਪਾੜ ਦਿੱਤੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਈਆਂ ਨੇ ਉਸ ਦੀ ਰਹਿਮ ਦੀ ਅਪੀਲ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਉਸ ਨਾਲ ਬਲਾਤਕਾਰ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਦੇ ਚਚੇਰੇ ਭਰਾ, ਜਿਸ ਨੇ ਦੋ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਹ ਭੱਜ ਰਹੇ ਸਨ, ਨਾਲ ਬਲਾਤਕਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਨਵਜੰਮੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਹੰਝੂਆਂ ਨਾਲ ਲੜਦੇ ਹੋਏ, ਉਸਨੇ ਹਮਲੇ ਦੀ ਭਿਆਨਕਤਾ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ।

ਬਿਲਕਿਸ ਬਾਨੋ 17 ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਧੀ, ਉਸਦੀ ਮਾਂ, ਇੱਕ ਗਰਭਵਤੀ ਚਚੇਰੀ ਭੈਣ, ਉਸਦੇ ਛੋਟੇ ਭੈਣ-ਭਰਾ, ਭਤੀਜੀਆਂ ਅਤੇ ਭਤੀਜੇ ਅਤੇ ਦੋ ਬਾਲਗ ਪੁਰਸ਼ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਅਗਲੇ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਪਿੰਡ-ਪਿੰਡ ਗਏ, ਮਸਜਿਦਾਂ ਵਿੱਚ ਪਨਾਹ ਲੈਣ ਜਾਂ ਹਿੰਦੂ ਗੁਆਂਢੀਆਂ ਦੀ ਮਿਹਰਬਾਨੀ ਨਾਲ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਕਰਦੇ ਰਹੇ।

ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਰਿਹਾਅ ਕਰਨ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਦਾ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚ ਭਾਰੀ ਰੋਸ ਹੈ । ਵਿਰੋਧੀ ਪਾਰਟੀਆਂ, ਕਾਰਕੁਨਾਂ ਅਤੇ ਕਈ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਇਸਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨਾਲ ਵਿਤਕਰਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। 2014 ਵਿਚ ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਸੰਘੀ ਸਰਕਾਰ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਈਚਾਰੇ 'ਤੇ ਹਮਲੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧੇ ਹਨ।ਕਈਆਂ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਰਿਹਾਈ ਸੰਘੀ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਗੁਜਰਾਤ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਉਲਟ ਹੈ - ਦੋਵੇਂ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਬਲਾਤਕਾਰ ਅਤੇ ਕਤਲ ਦੇ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਮੁਆਫੀ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ। ਇਹਨਾਂ ਅਪਰਾਧਾਂ ਵਿੱਚ ਉਮਰ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਤੱਕ ਭੁਗਤਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਇਸ ਰਿਹਾਈ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਜਾਵੇਦ ਅਖਤਰ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ, ''ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ 5 ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤ ਨਾਲ ਬਲਾਤਕਾਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਦੀ 3 ਸਾਲ ਦੀ ਬੇਟੀ ਸਮੇਤ ਉਸ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ 7 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਕਰ ਦਿੱਤੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜੇਲ ਤੋਂ ਛੁਡਾਇਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਮਠਿਆਈਆਂ ਭੇਟ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਕੀਹਦੇ ਪਿੱਛੇ ਨਾ ਲੁਕੋ। ਸੋਚੋ !! ਸਾਡੇ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਗਲਤ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ”

ਬਿਲਕਿਸ ਬਾਨੋ ਕੇਸ ਹਰ ਔਰਤ ਲਈ ਮਾਇਨੇ ਰੱਖਦਾ ਹੈ : ਬਰਖਾ ਦੱਤ

ਬਰਖਾ ਦੱਤ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਪੱਤਰਕਾਰ ਅਤੇ ਕਾਲਮਨਵੀਸ ਹੈ। ਉਹ ਐਨਡੀਟੀਵੀ ਤੇ ਇੱਕ ਗਰੁੱਪ ਸੰਪਾਦਕ ਹੈ। ਬਿਲਕਿਸ ਬਾਨੋ ਦੇ ਦਰਦ ਨੂੰ ਬਿਆਨ ਕਰਦੇ ਬਰਖਾ ਦੱਤ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ, ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਕਲਪਨਾ ਵੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਕਿ ਪੰਜ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਗਰਭਵਤੀ ਹੋਣ ਅਤੇ ਮਰਦਾਂ ਦੀ ਭੀੜ ਤੁਹਾਡੇ 'ਤੇ ਇਕ-ਇਕ ਕਰਕੇ, ਬਲਾਤਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ? ਫਿਰ, ਕਲਪਨਾ ਕਰੋ, ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਦੇ ਸਮੂਹਿਕ ਬਲਾਤਕਾਰ ਦੇ ਗਵਾਹ ਹੋ। ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਦੋ ਭੈਣਾਂ  ਦੀ ਵਾਰੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦਰਦਨਾਕ ਮੌਤ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਤੁਸੀ ਬੇਵਸ ਖੂਨ ਨਾਲ ਲੱਥਪੱਥ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਫਰਸ਼ 'ਤੇ ਡਿੱਗਿਆ ਹੋਏ ਪਾਇਆ ਹੈ,ਜਰਾ ਸੋਚੋ, ਤੁਹਾਡੀ ਬਾਂਹ ਤੁਹਾਡੇ ਬਲਾਤਕਾਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਤੋੜ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਤੁਹਾਡੀ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਧੀ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਮਾਰੀ ਗਈ ਹੈ, ਉਸ ਦਾ ਸਿਰ ਪੱਥਰ ਨਾਲ ਭੰਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਮਾੜੀ ਗੱਲ, ਕਲਪਨਾ ਕਰੋ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਆਦਮੀਆਂ ਨੂੰ ਜਾਣਦੇ ਹੋ। ਉਹ ਅਜਨਬੀ ਨਹੀਂ ਹਨ; ਉਹ ਤੁਹਾਡੇ ਗੁਆਂਢੀ ਹਨ। ਉਹ ਤੁਹਾਡੇ ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ ਦੁੱਧ ਖਰੀਦਦੇ ਹਨ। ਤੁਸੀਂ ਸੋਚਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਬੁਰਾ ਸਲੂਕ ਕਰਨਗੇ?

ਫਿਰ ਕਲਪਨਾ ਕਰੋ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ 17 ਸਾਲ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਅਦਾਲਤਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਆਂ ਲਈ ਲੜਨ ਲਈ ਸਮਰਪਿਤ ਕਰਦੇ ਹੋ, 20 ਵਾਰ ਇਸ ਲਈ ਅੱਗੇ ਵਧਦੇ ਹੋ ਕਿਉਂਕਿ ਤੁਹਾਡਾ ਕੇਸ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੇ ਗ੍ਰਹਿ ਰਾਜ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਤਬਦੀਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਸਜਾ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 11 ਆਦਮੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਅਜਿਹਾ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਰਾਜ ਦੇ ਇੱਕ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਆਦੇਸ਼ ਦੁਆਰਾ ਜੇਲ੍ਹ ਤੋਂ ਜਲਦੀ ਰਿਹਾਅ ਹੋ ਗਏ।  ਸਭ ਤੋਂ ਕਠੋਰ, ਮਨ ਨੂੰ ਜੰਝੋੜ੍ਹ ਕੇ ਰੱਖ ਦੇਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕੁਝ ਕਹਾਣੀਆਂ 'ਚ ਤੁਸੀ ਨਿੱਜੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਬਿਲਕਿਸ ਬਾਨੋ ਮੇਰੇ ਲਈ ਅਜਿਹੀ ਹੀ ਇੱਕ ਹੈ।

20 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ, ਜਿਸ ਰਾਤ ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਗੋਧਰਾ ਦੇ ਇੱਕ ਰਾਹਤ ਕੈਂਪ ਵਿੱਚ ਮਿਲੀ, ਇੱਕ ਤਰਪਾਲ ਦੀ ਚਾਦਰ ਦੇ ਹੇਠਾਂ, ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਤੇਲ ਦੇ ਦੀਵੇ ਦੇ ਧੁੰਦਲੇ ਝਪਕਦੇ ਹੋਏ, ਦੂਜੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕਠਿਆਂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਪਰ ਇਸ ਹਫਤੇ ਦੀਆਂ ਸੁਰਖੀਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਹ ਕੱਲ੍ਹ ਵਰਗਾ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ.

ਮੈਨੂੰ ਯਾਦ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਰਾਤ ਉਸ ਨਾਲ ਕੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਉਹ ਰੋਈ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਸਦਮੇ ਨੂੰ ਇੱਕ ਖਾਲੀ, ਟੁੱਟੇ ਹੋਏ ਪ੍ਰਗਟਾਵੇ ਨਾਲ ਪਹਿਨਿਆ, ਜਿਵੇਂ ਉਸਦੇ ਅੰਦਰ ਕੋਈ ਚੀਜ਼ ਮਰ ਗਈ ਹੋਵੇ। ਉਸ ਦੇ ਪਤੀ ਯਾਕੂਬ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕਿਉਂਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਆਦਮੀਆਂ ਨੇ ਉਸ ਨਾਲ ਬਲਾਤਕਾਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਮਾਰਿਆ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ - ਜੇਲ੍ਹ ਦੇ ਬਾਹਰ ਮਠਿਆਈਆਂ ਅਤੇ ਹਾਰਾਂ ਨਾਲ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ - ਬਿਲਕੀਸ ਵੀ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੁੰਨ ਹੋ ਗਈ ਜਾਪਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਨਾਲ ਬੋਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਹ ਇਕੱਲਾ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੀ ਹੈ।

ਤੁਸੀਂ ਸੋਚੋਗੇ ਕਿ ਬਿਲਕਿਸ ਦੀ ਸੱਟ ਲਈ ਹੋਰ ਅਪਮਾਨ ਜੋੜਨਾ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ (ਭਾਜਪਾ) ਦੇ ਇੱਕ ਵਿਧਾਇਕ, ਸੀਕੇ ਰਾਉਲਜੀ, ਗੁਜਰਾਤ ਪੈਨਲ ਦੇ ਇੱਕ ਮੈਂਬਰ, ਜਿਸ ਨੇ ਇਹਨਾਂ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਦੀ ਰਿਹਾਈ ਦੀ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਨੇ ਮੋਜੋ ਸਟੋਰੀ, ਜਿਸਦੀ ਮੈਂ ਡਿਜ਼ੀਟਲ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਹਾਂ, ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਆਦਮੀ "ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਸਨ, ਅਤੇ ਬ੍ਰਾਹਮਣਾਂ ਦੇ ਚੰਗੇ ਸੰਸਕਾਰ ਹਨ। (ਸਭਿਆਚਾਰ)। ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਆਚਰਣ ਚੰਗਾ ਸੀ।” ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਮੇਰੇ ਸਾਥੀ ਨਾਲ ਇੰਟਰਵਿਊ ਦਾ ਵੀਡੀਓ ਵਾਇਰਲ ਹੋਇਆ, ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਹਮਦਰਦ ਅਤੇ ਸਮਰਥਕ ਵੀ ਸ਼ਰਮਿੰਦਾ ਹੋਏ। “ਸੰਸਕਾਰੀ” ਬਲਾਤਕਾਰੀਆਂ ਬਾਰੇ ਸਾਡੀ ਇੰਟਰਵਿਊ ਇੱਕ ਗੱਲ ਦਾ ਨਿਪਟਾਰਾ ਕਰਦੀ ਹੈ: ਕੈਦੀ ਮੁਆਫ਼ੀ ਸਕੀਮ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ, 14 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਰਿਹਾਅ ਕਰਨ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਵੀ ਸੁਧਾਰਵਾਦੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਰਾਉਲਜੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੋਸ਼ 'ਤੇ ਸਵਾਲ ਕੀਤਾ ਕੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਪਰਾਧ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ, ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ"।

 ਅਜੇ ਬਿਆਨ ਤੋਂ ਬੇਸ਼ਰਮੀ ਤੇ ਬੇਇਨਸਾਫ਼ੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਕਨੂੰਨੀਤਾ ਬੇਤੁਕੀ ਹੈ. 2022 ਦੀਆਂ ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਐਲਾਨੇ ਗਏ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਬਲਾਤਕਾਰ ਦੇ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਰਿਹਾਈ 'ਤੇ ਕੈਦੀ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਰੱਖਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਗੁਜਰਾਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 1992 ਦੇ ਪੁਰਾਣੇ ਕਾਨੂੰਨ ਤਹਿਤ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਕਾਨੂੰਨੀ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਲਈ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਹਰੀ ਝੰਡੀ ਕਿਸ ਨੇ ਅਤੇ ਕਿਸ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਦਿੱਤੀ ਇਸ 'ਤੇ ਧੁੰਦਲਾਪਣ ਦਾ ਪਰਦਾ ਹੈ।

ਬਿਲਕਿਸ ਬਾਨੋ ਦੀ ਵਕੀਲ ਸ਼ੋਭਾ ਗੁਪਤਾ ਨੇ ਬਲਾਤਕਾਰ ਪੀੜਤਾ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਉਸ ਨੂੰ ਇਨਸਾਫ਼ ਦਿਵਾਉਣ ਲਈ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਲੜਾਈ ਲੜੀ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਮੈਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਟੁੱਟ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਅਤੇ ਬਿਲਕਿਸ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹੈ। ਅਤੇ ਫਿਰ ਵੀ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਕੀ ਬਿਲਕਿਸ ਗੁਜਰਾਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਵਿਰੁੱਧ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਪਟੀਸ਼ਨ ਪਾਵੇਗੀ, ਤਾਂ ਉਸਦੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਸ਼ਰਮਸਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। “ਇੱਕ ਇਨਸਾਨ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੀ ਹਿੰਮਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ? ਹੁਣ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਨੂੰ ਲੜਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸੀਬੀਆਈ [ਸੈਂਟਰਲ ਬਿਊਰੋ ਆਫ ਇਨਵੈਸਟੀਗੇਸ਼ਨ] ਨੂੰ ਫੈਸਲੇ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਅਪੀਲ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਕੇਂਦਰ ਨੂੰ ਅਪੀਲ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਅੰਦਰ ਆਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ”ਅਸੀਂ ਦੂਰ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਦਿਖਾਵਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਇਹ ਸਾਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨਹੀਂ ਹੈ।

ਸ਼ੋਭਾ ਗੁਪਤਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇੱਕ ਹੋਰ ਔਰਤ ਜਿਸਦਾ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਫੋਨ ਕੀਤਾ ਜਦੋਂ ਇਹਨਾਂ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਦੇ ਰਿਹਾਅ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਨਿਰਾਸ਼ ਹੋ ਕੇ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਕੀ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣਾ ਕੇਸ ਵਾਪਸ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। 16 ਦਸੰਬਰ, 2012 ਦੇ ਕੇਸ ਦੌਰਾਨ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਗੁੱਸਾ ਕਿੱਥੇ ਹੈ? ਕੀ ਇਹ ਲੋਕ ਆਪਣੀ ਬਾਕੀ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਉਣ ਦੇ ਹੱਕਦਾਰ ਨਹੀਂ ਹਨ? ਬਿਲਕੀਸ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ, ਕੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਔਰਤ ਦੀ ਇਨਸਾਫ਼ ਲਈ ਲੜਾਈ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖਤਮ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ? ਇਸ ਸਵਾਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕਿੰਨਾ ਰੌਲਾ ਪਾਉਂਦੇ ਹਾਂ।

ਆਉ ਨਰਕ ਨੂੰ ਉੱਚਾ ਕਰੀਏ.

ਸਰਬਜੀਤ ਕੌਰ